Wan Zawawi

Pelitup Muka atau Facemask merupakan satu langkah pencegahan yang penting dalam mengelakkan penyebaran penyakit saluran pernafasan yang tersebar melalui virus, termasuk COVID-19 . Pelitup muka boleh digunakan sama ada untuk melindungi orang yang sihat daripada dijangkiti atau untuk mencegah orang yang dijangkiti daripada menjangkiti orang lain . Namun, penggunaan pelitup muka harus diamalkan bersama dengan penjagaan kebersihan tangan dengan kerap , penjarakan fizikal ( physical distancing ) yang selamat iaitu sekurang-kurangnya satu (1) meter daripada orang lain .

Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) mengesyorkan pelitup muka bukan perubatan jenis fabrik atau kain dengan 3 lapisan yang terdiri daripada:

i) Lapisan paling dalam yang hidrofilik iaitu bersifat menyerap air (misalnya kapas atau campuran kapas);

ii) Lapisan paling luar yang diperbuat daripada bahan hidrofobik iaitu bersifat menghindar penyerapan air (misalnya polipropilena, poliester, atau campurannya) yang boleh menghadkan pencemaran dari luar dari menembusi masuk ke hidung dan mulut pemakai

iii) Lapisan tengah hidrofobik yang diperbuat daripada bahan bukan tenunan sintetik seperti polipropilena atau lapisan kapas yang boleh meningkatkan penapisan atau menahan titisan cecair.

Namun, terdapat pelbagai pelitup muka bukan perubatan jenis fabrik yang dijual di pasaran yang mungkin tidak menepati ciri-ciri yang disarankan oleh WHO. Walaubagaimanapun, pelitup muka tersebut boleh dipakai untuk kegunaan orang awam tetapi keberkesanannya mungkin berbeza bergantung kepada jenis dan bilangan lapisan kain yang digunakan. Pelitup muka tidak boleh dipakai oleh kanak-kanak yang berumur kurang daripada dua (2) tahun, bagi mereka yang sukar bernafas dan individu yang tidak sedarkan diri, kurang berupaya, atau tidak dapat menanggalkan pelitup muka tanpa bantuan. Pelitup muka tidak boleh dikongsi dengan orang lain. Pelitup muka perlu dipakai dan dilupuskan dengan cara yang betul.

Pada hari ini, air liur membuktikan bahawa ia adalah rembesan cecair berharga dalam membantu petugas kesihatan menyaring kes Covid-19 dan seterusnya memantau perkembangan jangkitan Covid-19 di seluruh dunia . Air liur mempunyai banyak fungsi yang bermanfaat . Selain bertindak sebagai bahan pelembap dalam mulut , ia juga memelihara struktur gigi dan organ dalam mulut daripada jangkitan kuman. Selain itu, ia membantu proses merasa makanan dan proses pencernaan . Malah , ia juga faktor penting sebagai pelekatan bagi mereka yang memakai prostesis pergigian seperti gigi palsu . Umumnya, 99 peratus daripada kandungan air liur adalah terdiri daripada air . Selebihnya adalah zat terlarut yang terdiri daripada elektrolit seperti natrium , klorida , kalium , kalsium , magnesium , bikarbonat dan fosfat , selain mengandungi imunoglobulin , protein , enzim , urea serta ammonia .

Di Malaysia, kajian yang dijalankan oleh Institut Penyelidikan Perubatan (IMR) melaporkan bahawa sampel air liur ( awal pagi ) dan kahak ( deep throat saliva ), terbukti boleh digunakan sebagai kaedah penyaringan jangkitan virus Covid-19. Ia dilaporkan setara dengan sampel yang biasa diguna pakai ketika ini iaitu cara calitan di hidung dan tekak ( nasopharyngeal dan oropharyngeal ).

sampel air liur adalah penemuan terbaharu bagi menggantikan sampel yang diambil hasil calitan pada hidung dan tekak . Kaedah ini terbukti memberi keputusan ketepatan ( specificity ) sebanyak 100 peratus , manakala keputusan sensitiviti ( sensitivity ) ialah 96.67 peratus.